Od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2018 r. bezrobotni do 30 roku życia, zarejestrowani w powiatowych urzędach pracy oraz pracodawcy lub przedsiębiorcy zainteresowani ich zatrudnieniem, mogli korzystać z instrumentu rynku pracy, finansowanego ze środków Funduszu Pracy, określonego w art.150f ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz. U. 2018 r. poz. 1265, ze zm.) - Program Praca dla Młodych.

W ramach tego instrumentu, pracodawcy, którzy podpisali stosowną umowę z powiatowym urzędem pracy, otrzymywali przez 12 miesięcy refundację części kosztów poniesionych na wynagrodzenie, nagrody i składki na ubezpieczenia społeczne zatrudnionego w pełnym wymiarze młodego bezrobotnego. Po zakończeniu refundacji pracodawca był zobowiązany do utrzymania tego zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy jeszcze przez minimum 12 miesięcy.

W województwie wielkopolskim, w latach 2016-2018, 6 125 pracodawców skorzystało z Programu Praca dla Młodych. Największe zainteresowanie było w powiecie poznańskim, konińskim i gnieźnieńskim. Zdecydowana większość pracodawców, bo aż 5 945, to prywatni przedsiębiorcy. Najwięcej pracodawców korzystających z Programu zaobserwowano wśród pracodawców zajmujących się handlem, oraz naprawą pojazdów samochodowych i motocykli. Ich udział w ogólnej liczbie pracodawców wyniósł 30%. Kolejną znaczną grupę pracodawców stanowiły przedsiębiorstwa zajmujące się przetwórstwem przemysłowym i budownictwem odpowiednio 12,5% i 12,3%. Najmniejsze zainteresowanie było wśród branż takich jak: górnictwo, wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, gorącą wodę; gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników, produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby; administracja publiczna i obrona narodowa oraz obsługa rynku nieruchomości.

W ramach Programu Praca dla Młodych utworzono 8 889 stanowisk, z czego najwięcej w powiecie konińskim (964), poznańskim (813) i gnieźnieńskim (598). Z Programu w latach 2016-2018 skorzystały w sumie 11 202 osoby, w tym blisko połowę stanowiły kobiety (5 579). Znaczną grupę w ciągu trzech lat trwania Programu bo aż 6 629 stanowiły osoby zakwalifikowane do NEET, a więc osób które nie uczą się, nie szkolą ani nie pozostają w zatrudnieniu.

Biorąc pod uwagę wykształcenie uczestników, najliczniejszą grupę stanowiły osoby posiadające wykształcenie średnie zawodowe, tj. 2 545 osób. Niewiele mniej, bo 2 471 osób posiadało wykształcenie zawodowe, wykształceniem wyższym legitymowało się 2 338 osób, z kolei wykształcenie średnie ogólne posiadało 2 044 osób, a gimnazjalne i poniżej miało 1 276 uczestników. Najmniej liczną grupę uczestników Programu stanowiły osoby posiadające wykształcenie policealne, było ich 528. Udział procentowy uczestników pokazuje poniższy wykres.

Liczba uczestników programu
Analiza uczestników Programu biorąca pod uwagę posiadany staż pracy pokazuje, iż przewagę stanowiły osoby posiadające już jakiś staż zawodowy - było ich 8 434 osoby, natomiast bez stażu było 4 670 uczestników.

Część osób, które zostały zakwalifikowane do Programu Praca dla Młodych, przerwało uczestnictwo, było to 3 280 osób w Wielkopolsce w analizowanych latach. Wśród powodów przerwania uczestnictwa w Programie były: brak chęci współpracy z danym pracodawcą, znalezienie lepszych warunków pracy i płacy, zmiana miejsca zamieszkania; podjęcie nauki w systemie dziennym, podjęcie zawodowej służby wojskowej, długotrwała choroba zatrudnionego; rozwiązanie stosunku pracy przez pracownika, zwolnienie z art. 52 Kodeksu Pracy; praca za granicą; nieodpowiednie kwalifikacje do zadań powierzonych na stanowisku, podjęcie zatrudnienia w innej firmie czy rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej; oraz wyjazd za granicę.

W każdym powiecie Wielkopolski wystąpiło także przerwanie Programu z przyczyn pracodawcy, w latach 2016-2017 łącznie 487 pracodawców w regionie rozwiązało umowę z uczestnikiem przed końcem Programu. Wśród przyczyn wymieniano: względy ekonomiczne, brak odpowiednich kandydatów na dane stanowisko, rozwiązanie umowy o pracę ze skierowaną osobą przez pracodawcę lub na mocy porozumienia stron, wypowiedzenie umowy na podstawie art. 52 Kodeksu Pracy; zamknięcie działalności gospodarczej, niedotrzymanie warunków umowy; wypowiedzenie umowy przez pracodawcę; brak chęci wiązania się zobowiązaniem rocznego zatrudnienia, wynikającym z umowy z PUP; niedostarczenie wniosków o refundację wraz z kompletem dokumentów potwierdzających zatrudnienie osoby skierowanej; czy zmiana pracodawcy przez pracownika.

Najwyższy poziom efektywności zatrudnieniowej, tj. 100%, osiągnął powiat nowotomyski, obornicki i rawicki, powiat wągrowiecki - 97,81%, koniński - 97,45%, pilski - 97,39% oraz kępiński - 97,0%.

Należy jednak zaznaczyć, że możliwość korzystania przez pracodawców i przedsiębiorców z refundacji wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne za skierowanych przez powiatowy urząd pracy bezrobotnych do 30 roku życia, miała w założeniu ustawodawcy charakter tymczasowy i miała być odpowiedzią na trudną sytuację osób młodych na rynku pracy. Jednocześnie w lipcu 2018 r. Rada Ministrów negatywnie zaopiniowała kontynuację tej formy wsparcia osób młodych w ramach ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Po 3 latach obowiązywania art. 150f ww. ustawy zauważyć należy, że sytuacja osób młodych na rynku pracy jest coraz lepsza. Na koniec grudnia 2018 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 14 019 osób bezrobotnych do 30 roku życia i w skali roku spadek bezrobocia wyniósł 15,4%. Systematycznie maleje również stopa bezrobocia, która w końcu roku 2015 wynosiła 6,1%, natomiast na koniec grudnia 2018 r. osiągnęła poziom 3,1%. Oznacza to, że sytuacja na rynku pracy jest bardzo dobra. Maleje również udział młodych bezrobotnych wśród ogółem zarejestrowanych z 31,6%w styczniu 2016 r. do 27,6% na koniec grudnia 2018 r.

Instrument, o którym mowa w art. 150f ww. ustawy, był w stosunku do innych instrumentów wsparcia zawartych w tej ustawie, dość kosztowny. W sumie na aktywizację 11 202 osób w województwie wielkopolskim wydatkowano 195 986,6 tys. zł. Finansowany był ze środków Funduszu Pracy w ramach wyodrębnionego limitu środków FP, przy czym na finansowanie refundacji w latach 2016-2018 dla Wielkopolski Ministerstwo przewidziało 216 834,9 tys. zł. Kwota ta rozkładała się na lata: 2016 – 54 208,7 tys. zł i po 81 313,1 tys. zł odpowiednio w roku 2017  i 2018. Jednak w trakcie trwania Programu Praca dla Młodych samorządy powiatowe wielkopolski, z różnych opisanych wcześniej przyczyn, nie wykorzystywały przyznanych limitów i wnioskowały o zmniejszenie środków do następujących kwot: w roku 2016 – 52 017,3 tys. zł, w roku 2017 – 80 900,7 tys. zł oraz 69 286,8 tys. zł w 2018 r.