#PomagamUkrainie - pomoc dla obywateli Ukrainy
Zmiany prawne dot. zatrudniania cudzoziemców w Polsce od 29 stycznia 2022 r.
Wielkopolski rynek pracy. Zatrudnienie cudzoziemców ze Wschodu w sektorze rolniczym na przykładzie powiatu kaliskiego. Potrzeby i problemy uchodźców z Ukrainy w rok po wybuchu wojny.
Cztery wersje językowe Wortalu PSZ
Cudzoziemcy na wielkopolskim rynku pracy
Zatrudnianie cudzoziemców możliwe jest w ramach różnych procedur, tj.: zezwolenia na pracę, oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, zezwolenia na pracę sezonową oraz powiadomienia o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy w związku z wojną na Ukrainie.
Zatrudnienie w ramach oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, oznacza wykonywanie pracy przez cudzoziemców będących obywatelami: Republiki Armenii, Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Republiki Mołdawii i Ukrainy. Od dnia 28 października 2022 r. procedura nie dotyczy już Federacji Rosyjskiej.
Powiatowy urząd pracy właściwy ze względu na miejsce pobytu stałego lub siedzibę przyszłego pracodawcy, przed podjęciem przez cudzoziemca zatrudnienia, wpisuje do ewidencji pisemne oświadczenie pracodawcy o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. Maksymalny okres wykonywania pracy przez cudzoziemca na podstawie oświadczenia wynosi 24 miesiące.
Zatrudnienie w ramach zezwolenia na pracę sezonową: na okresy nie dłuższe niż 9 miesięcy w ciągu roku kalendarzowego przypadające odpowiednio w ciągu nie więcej niż 3 kolejnych lat kalendarzowych. Jest to wykonywanie prac uzależnionych od zmiany pór roku, tj. prac w sektorach, w których zwiększone zapotrzebowanie na pracowników jest związane z konkretnym okresem w roku ze względu na powtarzające się wydarzenia lub typy wydarzeń podlegające uwarunkowaniom sezonowym. Dyrektywa 2014/36/UE wskazuje trzy sektory, w których prace mają charakter sezonowy – rolnictwo, ogrodnictwo oraz turystykę.
W polskich przepisach są to podklasy działalności według klasyfikacji PKD: rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo oraz działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi. Praca sezonowa dotyczy cudzoziemców wszystkich państw trzecich. Natomiast preferencje obejmują cudzoziemców z 5 państw (wcześniej 6), objętych procedurą oświadczeniową.
Powiadomienia o powierzeniu pracy obywatelom Ukrainy. Funkcjonują od 24.02.2022 r. w związku z wybuchem wojny na Ukrainie.
Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa reguluje m.in. kwestie legalnego pobytu obywateli Ukrainy w Polsce oraz wprowadziła ułatwienia w dostępie do rynku pracy. Obywatele Ukrainy mogą pracować bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę lub oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy (pracodawcy mają tylko obowiązek zgłoszenia powiadomienia do powiatowego urzędu pracy o podjęciu pracy przez obywatela Ukrainy).
Przepisy zawarte w specustawie pozwalają obywatelom Ukrainy na rejestrację w powiatowym urzędzie pracy. Dzięki temu mogą oni skorzystać z usług i instrumentów rynku pracy w postaci, np. pośrednictwa pracy, poradnictwa zawodowego oraz szkoleń, na takich samych zasadach jak Polacy.
Liczba oświadczeń w całej Polsce wygląda następująco:
2013 r.: 235 616 (w tym Ukraina: 217 571),
2014 r.: 387 398 (w tym Ukraina: 372 946),
2015 r.: 782 222 (w tym Ukraina: 762 700),
2016 r.: 1 314 127 (w tym Ukraina: 1 262 845),
2017 r.: 1 824 464 (w tym Ukraina: 1 714 891),
2018 r.: 1 582 225 (w tym Ukraina: 1 446 304),
2019 r.: 1 639 814 (w tym Ukraina: 1 475 688),
2020 r.: 1 519 599 (w tym Ukraina: 1 329 491),
2021 r.: 1 979 886 (w tym Ukraina: 1 635 104),
2022 r.: 1 038 316 (w tym Ukraina: 610 824),
2023 r.: 506 554 (w tym Ukraina: 175 433),
2024 r.: 428 188 (w tym Ukraina: 136 207).
Liczba zarejestrowanych oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi w Wielkopolsce (bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę).
W 2018 r. liczba oświadczeń w Wielkopolsce wyniosła 165 669, w 2019 r. 154 270, w 2020 r. 158 167, natomiast w 2021 r. 196 257. Dynamika dwukrotnego wzrostu występującego w latach 2013 – 2017 została zatrzymana. Wynikało to m.in. z uszczelnienia procedury oświadczeniowej. Spadek liczby oświadczeń w 2022 r. do 109 964, spowodowany jest wydłużeniem z 6 do 24 miesięcy okresu wykonywania pracy przez cudzoziemca, a przede wszystkim zmianami w dostępie do rynku pracy dla obywateli Ukrainy po 24 lutego 2022 r. Tendencja spadkowa jest utrzymana i w 2024 r. było to 41 907 oświadczeń.
Zezwolenia na pracę sezonową w Polsce i w Wielkopolsce w latach 2018 – 2024
Zezwolenia na pracę sezonową funkcjonują od 1 stycznia 2018 r. W 2024 r. wydano ich w Wielkopolsce 576. Najwięcej zezwoleń na pracę sezonową wydano w powiecie: kaliskim 131, średzkim 102, wolsztyńskim 73, nowotomyskim 59, pleszewskim 45.
Powiadomienia o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy w związku z wojną na Ukrainie w 2022 r.
Monitorowanie zatrudnienia uchodźców z Ukrainy od 24 lutego 2022 r. odbywa się głównie za pomocą nowej, jeszcze bardziej uproszczonej formy zatrudnienia obywateli Ukrainy, tj. - powiadomienia o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy za pośrednictwem portalu praca.gov.pl
Obywatel Ukrainy, który korzysta ze specjalnych uprawnień od 24 lutego 2022 r. oraz każdy obywatel Ukrainy, który aktualnie przebywa legalnie w Polsce może podjąć legalnie pracę u każdego pracodawcy w Polsce bez żadnych dodatkowych formalności. Pracodawca ma obowiązek zgłosić fakt podjęcia pracy przez obywatela Ukrainy korzystającego ze swobodnego dostępu do rynku pracy do powiatowego urzędu pracy poprzez system elektroniczny praca.gov.pl w ciągu 7 dni od podjęcia pracy.
Zezwolenia na pracę wydawane przez Wojewodę.
